Chorobami tarczycy – jak się bronić?
Jest wiele czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju chorób tarczycy. Za jednego z głównych winowajców uznawany jest przewlekły stres. Znacząco osłabia on układ immunologiczny, co może przyczyniać się do większej podatności na powstawania stanów zapalnych. Niekorzystnie na stan gruczołu wpływają także używki i różnego rodzaju toksyny środowiskowe. Również niedobór lub namiar jodu przyczynia się do chorób tarczycy. Bardzo ważne także są składniki takie jak: żelazo, cynk, selen, witaminy z grupy B, a także witaminy C i D. Otyłość i związana z nią insulinooporność również predysponują do nowotworów tarczycy. To przez to, że tkanka tłuszczowa stanowi rezerwuar dla toksyn rozpuszczalnych w tłuszczach, które mogą uszkadzać DNA komórek. Nie bez znaczenia jest większa w dzisiejszych czasach ekspozycja na promieniowanie jonizujące (częściej korzystamy z badań RTG), a także dla ludzi urodzonych przed 1986 rokiem katastrofa w Czarnobylu.
Dlatego profilaktycznie, aby uniknąć chorób tarczycy, należy zadbać o lepszy tryb życia, a więc ograniczyć stres, zapewnić sobie odpowiednią dawkę snu, właściwe się odżywiać, w tym suplementować witaminę D, odstawić papierosy i wyjeżdżać na łono natury.
Choroby tarczycy – niezbędne badania
Stan tarczycy można kontrolować wykonując regularnie profilaktyczne badania. Prof. dr hab. Marcin Barcz tłumaczy wymienia, że do takich należy badanie stężenia TSH, hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową, który pobudza produkcję i wydzielanie hormonów tarczycy. – Badanie to pozwala wykryć zaburzenia czynności tarczycy. Przy typowym dla nadczynności tarczycy nadmiarze hormonów tarczycowych stężenie TSH maleje, natomiast przy ich niedoborze – wzrasta. Gdy wynik TSH jest nieprawidłowy, konieczne jest badanie stężenia hormonów FT3 i FT4 oraz dalsza diagnostyka.
Kolejnym ważnym badaniem kontrolnym jest USG tarczycy. Pomaga ono obrazowo ocenić ten gruczoł – jego wielkość, strukturę i występowanie ewentualnych guzków oraz ich fenotyp. Dzisiejsze urządzenia wykrywają zmiany o wielkości kilku milimetrów. Zmiana, która powinna budzić niepokój, ma zazwyczaj nieregularne granice, jest hypoechogeniczna i posiada mikrozwapnienia.
Jeśli zmiany wyglądają podejrzanie, konieczna jest może być biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC). Polega ona na aspiracji zawiesiny komórek wraz z płynem międzykomórkowym z badanej zmiany poprzez wkłucie cienką igłą. Pobrane od pacjenta są więc jedynie komórki, a nie wycinki tkanek, które następnie poddawane są badaniu cytologicznemu. W jego trakcie patomorfolog ocenia ich wygląd, bez oceny struktury tkanki. Biopsja cienkoigłowa wykonywana jest najczęściej pod kontrolą USG (nazywana jest wtedy biopsją aspiracyjną cienkoigłową celowaną – BACC), dzięki czemu można precyzyjnie pobrać materiał nawet z małych zmian. Z racji tego, że używa się cienkich igieł wykonuje się ją bez znieczulenia. Jest to proste i szybkie badanie, któremu zwykle nie towarzyszą powikłania. Ocena cytologiczna materiału w wielu wypadkach pozwala ustalić rozpoznanie, co z kolei pomaga w zakwalifikowaniu pacjenta do ewentualnego zabiegu operacyjnego – tłumaczy lekarz.